Als het blad van de bomen is geschoren

Dagboek

Dinsdag, 29 november

Het bewind geven aan de pijn zoals ik suggereerde, lijkt me niet wijs. Het maakt me te passief, en zeker in het alleen-zijn is dat dodelijk. Hopelijk volgt er morgen eens een betere dag.
Ik schreef een hele reeks van woorden op voor ‘Het sprakeloze graf’, voegde woorden bijeen, schrapte er weer, ik wil teveel. Ik betwijfel of het lukt.
Leny vroeg zich af of ik nu wel genoeg zorg kreeg. Weet het niet, er is toch méér dan zorg, maar ja, dat kan niet worden gearrangeerd. “De invulling van mijn leven is kapot, de aanraking nu ook. Nee, niet dat een ander daarvoor verantwoordelijk is, maar het is wel de grote makke, leven in een zo goed als onbewoonbaar lichaam.” Het is half elf, ik ga maar liggen, ‘Misschien tot morgen’, zei Leo Vroman.

Woensdag, 30 november

De Winner won het van mezelf, nee dat is overdreven, het was de noodzaak boodschappen te doen, dat hoort nu eenmaal bij het corvee. Bij C1000, zowel in de Veentjes als aan de Houtmanstraat, is aan ruimte geen gebrek én men is er erg behulpzaam.
Morgen zal ik pater Ko nog eens bellen; misschien, ofschoon de kans zeer klein is, is er toch nog een mogelijkheid de kerst in de abdij door te brengen. Het zou me gelukkig maken.
Waar doet een graf aan denken? Aan aarde, aan opgeslotenheid, aan het duistere leven (want er gebeurt van álles), aan geheimzinnigheid, aan de diepte, de diepe wanden (zelfs geluid moet er zijn (geweest), maar dat ketst af tegen die wanden – of een ander woord? -  onbe­reik­baar, verstild, verstomd.
Hoogstwaarschijnlijk is er na veertig jaar helemaal niets meer te vinden, ook geen schedel. Alles is uitgedroogd, vergaan, stof geworden. Wat veel mensen ervan denken, is een fabeltje. Niks pieren of kevers of welk macaber gespuis ook want daar is nauwelijks of geen zuurstof.

Donderdag, 1 december

Het sprakeloze graf van Mimi

Mam, ben ik door mijn denken aan jou

jouw hiernamaals? Is dan de herinnering
een ontstaan in de ander?

Jij droeg mij als vrucht, en nu,
nu ben jij de vrucht in mij,
zo behouden we elkaars liefde.

Maar klank en kleur van je stem

zijn me vrijwel ontgaan, die richt zich
zich niet meer tot ons en zou afketsen

Verder ben ik niet gekomen in de stilte en razernij van deze dag.

Toen ik er nog kwam (kon komen), was het een persoonlijke ontmoetingsplaats waar ik gehurkt voor het graf mijn gedachten liet gaan, of rondom liep te mediteren. Die opgeslotenheid in het graf staat ook niets anders toe. Doe niets anders dan eraan denken. Dat afketsen (op de diepe wand van aarde?) dat is een fout idee, denkbeeld, die wand bestond er een paar uur in 1972, maar ’s middags gooiden ze die kuil al dicht.

Vrijdag, 2 december

Een beetje te laat op. Rieky is er vanmorgen. Gisteravond Gertrude nog gebeld, maar ze was er niet. Ik voelde me altijd veilig en vertrouwd bij Buurtzorg. Maar er is ‘iets’ mee. Ze komen de hele week al na tienen, vanmorgen pas om half elf. Ik zal het open en vertrouwelijk met ze bespreken. De mantelzorgconsulent en naderhand ook G. hebben langdurig met Marieke gesproken, tegenover mij geen woord.
Behalve het bestelde boek over Sam Drukker – beeldend kunstenaar van het jaar 2011 – kreeg ik een prachtig cadeau toegestuurd door Walter: de magnifieke biografie over Peter de Génestet. Een tot in de puntjes verzorgd boek, uitstekend gebonden met leeslint. Hier vallen vakmanschap en esthetiek samen, een compliment aan vriend en uitgever Walter Jansen. De ondertitel: Levenslust en Stervensmoed.
Peter de Génestet is wel ‘de geliefdste dichter van de negentiende eeuw’ genoemd. Hij heeft een kort en tragisch leven geleid, van 1829 – 1861. Slechts korte tijd woonde hij in Rozendaal, waar hij is overleden en begraven. Het boek, waarop ik inhoudelijk nog terugkom en fraaie illustraties bevat, is samengesteld door Marita Mathijsen en Henk Eijssens.
Het is nu 16u50. Praktisch de hele middag gewerkt aan de laatste vijf, zes regels en na een aantal vergeefse pogingen het gedicht toch in de gewenste vorm gekregen, al is de foto niet van de beste kwaliteit.
Wat een draak van een pijn!
Het is de vraag of ik nog een antwoord vind op dit innerlijk gebroken goed.

Zaterdag, 3 december

Eerste taak na het ontbijt is het publiceren van het gedicht voor mijn moeder. Het is guur, koud weer. Om half negen belde Jacob al aan want hij zou nog twee vergeten boodschapjes voor me meebrengen als hij er zelf voor op pad ging.
Het was opnieuw een beroerde dag, maar ik heb er intens genoeg van daarover te schrijven.

Ik ben met stomheid geslagen

door zo’n aanhoudende pijn, verdriet en machteloosheid -
en dan te beseffen, dat zó mijn einde

wordt getekend in volkomen verslagenheid;

in plaats van nog iets beduidends te mogen maken,
is er nu, tot dat eind, de zinloze herhaling van al dat mij mankeert,
maar néé, nee, ik laat de vogelkop niet hangen.

Zondag, 4 december

In en om het gebouw, in het landschap rond het meer, heerst een serene rust. Geen zuchtje wind, alles eert de zondag.
Bezoek Enno’s website - http://www.enno-nuy.blogspot.com  - met boeiende opiniërende teksten over politiek en cultuur, zoals bijvoorbeeld de laatste film van Lars von Trier over de ondergang van de wereld, Melancholia. Ik zag de trailer en daarin onder meer Kiefer Sutherland, dan begint mijn hart toch (een beetje) te kloppen voor een televisie.
De middag verstreek in heel aangenaam bezoek, hoewel de pijn geen seconde van wijken wist.

Al de hele week is er iemand die tussen half zeven en zeven uur op de trompet een serenade brengt aan de komende vierentwintig uur. De solist staat bij het meer en zorgt onzichtbaar voor een heel bijzonder half uur. De toonladders spreken van een romantische of melancholische compositie.

Nu ik mijn oren spits, de trompettist is nu, 20u30, aan de andere kant van het meer. Won­der­lijk, this is the holyness of music, of life and music.

Maandag, 5 december

“Hier schijnt de zon over je tafel en in Gendringen was net een donderend onweer, 15 km verder.” Joyce was helemaal verbaasd. Zo rustig is het ook gebleven, buiten dan. Van W.F.G. Jansen konden maar enkele werken in “Schilderen met de losse toets” me bekoren. Veel secondewerk vermoed ik. Dikke verfstructuur, hoekige composities. Sober en donker van kleur. Ook bij zijn tijdgenoot A. Gorter.
Hopelijk tot morgen.

[© MN, ‘Les jours de l’âme’. Met een schilderij van Chris Donovan, “Ambiance”.]