Whisperings of the Soul. Een weblog over de hobbelige, onvoorspelbare weg naar ouderdom.

Schilderijen hebben een eigen verhaal, dat is juist de schoonheid ervan (24)
Vincent van Gogh, 1853 – 1890, 37 jaar

Op de dag af een jaar nadat een doodgeboren zoon met dezelfde naam ter wereld kwam, werd hij op 30 maart geboren en was daarmee toch de oudste van zes kinderen. De bekendste daaruit is zijn 4 jaar jongere broer Theo, die hem later en altijd financieel steunde en met wie Vincent sinds 1872 een levenslange intense briefwisseling begon.
Zo arm als een rat want hij verkocht vrijwel nooit iets, dat is wel héél wat anders dan de fabelachtige prijzen die tegenwoordig voor zijn werk worden betaald. Hij had de moed en het optimisme de tegenslag, de zwaarmoedigheid en zijn vlagen van neerslachtigheid te trotseren totdat het vooruitzicht van onafwendbare armoede en ziekte hem het verder leven onmogelijk maakte. De honderden, veelal zeer lange brieven die hij in het Frans schreef, vormen een soort dagboek, dichtbij en natuurgetrouw de mens en de kunstenaar, een mens met schaarse contacten, maar met een veelzijdig talent. Juli 1880, tien jaar voor zijn dood: “Je kunt een groot vuur in je ziel hebben, en niemand komt er zich aan warmen, en de voorbijgangers zien niets dan een beetje rook uit de schoorsteen komen, en gaan huns weegs.”

Het is maar een schamel stukje dat ik schrijf, en ‘beter iets dan niets’ klinkt ook al armoedig, maar ik heb gewoon weinig te missen. En ofschoon ik me er geloof ik nooit echt aan heb gehouden, was het in beginsel de opzet. In ‘hard times’ kan ik volstaan met een schilderij, meende ik. Maar steeds brult er iets in me, “nog ééntje dan, om het af te leren” – dat zei wijlen Cees Buddingh’ en hij bedoelde een nieuw dagboekdeel, maar het kwam er helaas niet van. Ik denk aan Sartre, 'le néant', aan al die vanzelfsprekende voorbijgangers, maar iedereen is ingescheept voor het niet.

[© MN. Collage van tweemaal negen werken. Eén bron (van de tientallen mogelijk andere): “Vincent van Gogh. Een leven in brieven”, keuze, inleiding en toelichtingen Jan Hulsker, Meulenhoff 1980. Een zeer fraai boek, dat al lang in de ramsj ligt, is dat van Rainer Metzger & Ino F. Walther (2003) (rijk geïllustreerd en goed geschreven), “Vincent van Gogh”.]