Zonder geweten ... III
“Dat je voortdurend keuzes maakt, morele afwegingen, dat je je afvraagt wat in deze situatie wijs of goed is om te doen. Dat doe jij ook. Je vertelde immers over je ervaringen in de bouw waar je vroeger als tegelzetter werkte. Onlangs heb je dat weer opgepakt, de eerste drie dagen van de week in de bouw als tegelzetter bij een tegelzetterbedrijf, en die andere drie dagen in de eigen zaak. Na drie weken gaf je er de brui aan. Waarom?”
“Ja, luister. Het valt niet mee weer in de bouw te werken, dat is heel anders dan vroeger. Tegenwoordig wordt alles verlijmd, het vak (in de specie zetten), dat is er niet meer bij, het moet vlug gebeuren, vlug, tijd is geld. Je komt niks anders dan slecht afgewerkte wanden en vloeren tegen, je verhaal doen bij een uitvoerder kun je beter niet doen, want hij trekt zijn schouders op en zegt dan dat hij er niks aan kan doen, die voelen zich meteen aangevallen! Ik stopte ermee uit onvrede, ik lever goed werk af of geen.”
“Precies. Een andere factor dan je persoonlijke moraliteit kan ik niet bedenken. Die is er gewoon niet. Een vrije morele keus doet er wezenlijk toe. Je was niet willoos uitgeleverd aan de uitvoerder; je kon besluiten mee te gaan in de moderne bouwgewoonte maar ook je eigen geweten laten spreken. Niet alles gaat zoals het gaat. Soms kun je ergens moeilijk onderuit, de omstandigheden zijn dan meer bepalend, soms helpt het toeval je een handje maar vaak is er ook de vrijheid. Jij bepaalde of je verder zou gaan in de bouw. Als je niet zoveel scrupules had, was je ermee doorgegaan. Het verdiende tenslotte goed.” We gaan niet willoos mee in de waan van de dag, we veranderen onszelf, we nemen standpunten in en volgen het pad dat ons goeddunkt.
[Afb.: 'Wise guys' by Denton Lund]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten