Whisperings of the Soul. Een weblog over de hobbelige, onvoorspelbare weg naar ouderdom.

Ode aan de Tereza’s van deze tijd
(A Short Memorie, 1994.) Op het postkantoor stond een korte rij voor het loket. Voor mij stond een jonge slanke vrouw. Sober gekleed. Haar wat bleke gezicht, omrand met lang zwart haar, had een stille, een droevige maar niet hopeloze uitstraling. Ze had de armen over elkaar en in haar rechterhand hield ze tussen duim en vingers een brief. In een mooi bijna gepenseeld handschrift kon ik zien dat de brief geadresseerd was aan mensen in Sarajevo.
“I’m deeply sorry what’s happening over there, in Bosnia. What a terrible war.” “Why do you say this?”, vroeg ze met zachte stem. “I saw a part of the address on that letter in your hand and, quite impulsive, I wanted to say something.”
“It’s a letter to my family, but I don’t know whether they live or ….” “What an awful fear.” “Yes. They fight only for the status quo, but actually there never is a status quo, except in the minds of political imbeciles.” Ze wilde nog wat zeggen, maar de juffrouw achter het loket tikte met de pen tegen de ruit. ‘Where is the democratic spirit’, dacht ik. ‘Where are the leaders?’ Toen ze klaar was en zich omdraaide om de kleine hal te verlaten, keken we elkaar aan. “Thank you” – en ze wilde doorlopen. “Please, wait a moment.” Een paar seconden tederheid. De juffrouw achter het loket keek me met een ongeduldige blik aan, haar ogen zeiden, ‘schiet op, ik heb pauze’. Terwijl ze mijn papieren van het zwarte loketlaatje griste, keek ik om. Ze stond bij de uitgang. Gelukkig, ze wachtte.
Ze heet Tereza en is Kroatische. Haar Servische vriend is soldaat en heeft ze al een jaar niet meer gezien. Ze wil hem vergeten. Vroeger speelde de etnische afkomst geen enkele rol, maar nu – en nu nog – is het allesbepalend. Haar liefste en trouwste vriendin, behorend tot de moslims, was voor de ogen van haar moeder verkracht en vermoord, - by Servians. Onvergefelijk. Vorig jaar december is ze gevlucht. Samen met haar familie woonde ze in Dubrovnik, waar haar ouders een hotel hadden en waar iedereen zich elke zomer het lazarus had gewerkt. Het hotel is verwoest. Haar twee broers zijn gesneuveld en haar ouders wonen nu bij familie in Sarajevo. Tereza wilde dat niet.
Na een bange, hongerige tocht wist zij een schipper te overreden haar mee te nemen en zo bereikte ze enkele dagen later Italië. Met een Duitse familie reisde zij naar Keulen en van daaruit had ze contact opgenomen met familie in Nijmegen. Ze voelt zich daar echter niet veilig omdat haar neef steeds avances maakt zodra diens vrouw even niet in de buurt is. Daarom vertrekt ze overmorgen naar de broer van haar moeder. Die heeft een hotel in Frankfurt.
“You’ve lost a whole social world.” “Yes.” “I can see it in your eyes. Don’t think you’re hiding yourself for the war, you’re looking for a new perspective. You are strong.” “Maybe.” “Goodbye Tereza. I wish you love and wisdom.” Voor het eerst in dit kleine uur keek ze gelukkig. Een paar seconden. Toen namen we afscheid.
[Een ode aan de Tereza’s is een ode aan alle ontheemden. “Memories” by Robert Dowling.]